Yeni internet girişimcileri için bir çok rehberler, makaleler, yol göstermeler hatta etohum sayesinde etkinlikler mevcut. İşin önemli ancak çoğu kişi tarafından atlanan bir noktası da hosting, sunucu barındırma veya kiralama modellerinin seçimi.
Barındırma türlerine geçmeden önce sitenizi yurtiçinde mi yurtdışında mı barındıracağımıza karar vermelisiniz. TTNET tarafından yapılan çalışmalar, kesintiler ve ülke olarak yurtdışı çıkış hatlarımızın yavaşlığından ve kesintilerinden söz etmeye bile gerek görmüyorum. Ancak! Siteniz global bir proje ise veya bir video streaming gibi yüksek ölçüde trafik harcayan bir site ise sunucusunu yurtdışında barındırma seçeneğine kesin gözüyle bakabilirsiniz. Global projenizde yurtdışındaki ziyaretçi kitlenizin Türkiye’deki sunucuya erişmesi ve sayfalarınızın açılış hızı düşük olacaktır. Ayrıca video streaming konusunda da yurtiçindeki yüksek trafik ücretlerinden dolayı eğer iyi bir yatırımınız yoksa videoların yurtdışındaki sunucunuzdan, sitenizdeki diğer datalarının ise yurtiçinde olması performans ve ücret açısından yararlı olacaktır.
Projenizin yayın lokasyonunu belirledikten sonra sırada barındırma türünü belirme geliyor. Bunları 3 maddede açıklayayım;
1. Barındırma (Web Hosting)
Web hosting, bir sunucu içerisinde birden fazla web sitesi barındırma hizmetine verilen genel isimdir. Türkiye’deki hosting firmaları ortalama donanım (CoreQuad CPU) özelliklerdeki bir sunucuya ortalama olarak 300-400 adet site barındırılmaktadır. Ortalaması aylık 10 dolardan 60-70 dolara kadar çıkabilecek ücretlerde hosting seçenekleri mevcut.
Her ne kadar sitenizi web hosting üzerinden yayınlamanız maliyet açısından olumlu olsa bile tek bir sunucuya, o sunucudaki standart olarak hosting firmasının belirlediği özelliklere/bileşenlere bağlı kalmak zorundasınızdır. Ayrıca sizinle aynı sunucuda bulunan bir siteye gelecek olan herhangi bir saldırı, güvenlik açığı veya sitedeki bir hatadan (bkz. sonsuz döngüye sebebiyet veren bir PHP sorgusu) sizin siteniz de etkilenecektir.
Ülkemizdeki hosting sektörü birazcık hosting kontrol panel yönetimi bilen herkesin yaptığı bir iş olduğundan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından hosting işi yapanların faaliyet belgesi alma zorunluluğu getirildi. Bu belgeye sahip firmaların listesine buradan ulaşabilirsiniz. Bu listede bulunmayan kişilere projelerinizi emanet etmemeniz öncelikli olarak tavsiye edilir.
2. Sunucu Kiralama (Dedicated)
Son birkaç yıldır datacenter alanındaki yatırımların artmasıyla gözle görülür bir artış sağlayan sunucu kiralama hizmetlerinde sunucu donanımsal olarak kiraladığınız firmaya ait olup, sizin sunucu üzerinde yalnızca üzerindeki işletim sistemsel haklarınız bulunmaktadır. Sunucu barındırma hizmetine göre avantajı sermayenizde bir sunucu satın alacak miktar bulunmuyorsa 160 dolardan başlayan ve sunucunun donanımsal özelliklerine göre artan bir fiyata aylık olarak sunucunuz olabilir. Kısa vadede avantajlı gibi görünen bu durum uzun vadede sizi dezavantajlı duruma getirmektedir. Zira firma kiraladığı sunucuların kendi masrafları zaten6-7 ay içerisinde çıkıyor, sonradan firmaya ödediğiniz yalnızca net kar miktarı oluyor.
Bir diğer dezavantajı da ileriki süreçte sunucuya donanımsal birşey (ram, disk vs.) eklemek istediğinizde firmanın size önerdiği (+1GB RAM aylık ortalama 10$) fiyat dışında bir seçeneğiniz bulunmamakta. Sunucuyu kendiniz satın almanız durumunda ise piyasadan 20 dolara 1GB RAM (bellek) alıp, takabilirsiniz.
3. Sunucu Barındırma (Colocaltion)
Kendi sunucunuzu dışarıdan satın alıp erişim sağlayıcısı belgesine sahip bir firmaya teslim edip, sunucunuza internet, elektrik erişimi ile birlikte bir datacenter ortamında bulundurulmasına sunucu barındırma hizmeti adı verilmektedir.
Sunucu barındırma hizmetini alacak olanların dikkat etmesi gereken noktaların başında satın alacağı sunucu gelmektedir. Yazıcıoğlu gibi yerlerden toplama desktop bir bilgisayarı sunucu yerine kullanmak yerine HP, DELL, SNC, IBM gibi markaların tercih edilmesi tavsiye edilir. Özellikle yedek parça, hızlı destek gibi kilit noktalarda HP ve SNC bugüne kadar pek bir sıkıntı yaşatmadılar bana.
Sunucu barındırma hizmeti ilk bakışta diğer iki seçenekten daha masraflı gibi görünse de uzun vadede projeniz için oldukça avantajlıdır. Projeniz web hostingteki gibi aynı sunucudaki diğer siteleren etkilenmesi söz konusu değildir, sunucu kiralama seçeneğine nazaran da sunucunuza istediğiniz donanımsal değişikliği yapma özgürlüğünüz bulunmaktadır.