Sistem Yöneticisinin Günlüğü
Bölüm 1: Knoppix Live CD ile günü kurtarmak NASIL?
Gün olur, sabah kalkmış her zamanki gibi bi 10-15 dakika gecikmeyle iş yerinize gelmişsinizdir. Ancak bir monitör ekranındaki Argus‘dan baktığınızda size iyi davranan bir müşterinizin sunucusunun kırmızı ışık verdiğini gördünüz. Hemen bir alt kata, sistem odasına indiniz. Monitör/klavye gibi çevresel araçları makineye takıp, o kutsal siyah ekranın karşısına geçtiniz.
Karşınıza Linux sistemlerinde görmeyi en son isteyeceğiniz türden bir kernel panic hatası çıktı.
Durum karşısında soğuk kanlılığınızı koruyup, makineyi işaret parmağınızın yardımıyla restart ediyorsunuz; bir sonraki init açılışında sistem size diskinizi kontrol edip etmek istemediğinizi soruyor, siz Y tuşuyla bu teklifi kabul ediyorsunuz. Ancak bu işlemin de bir işe yaramadığını görünce CTRL + D tuş kombinasyonuyla base konsola (ki init2 idi sanırım bu) düşüyorsunuz.
Sistem servisleri dışında hiç bir servisin çalışmadığı bu ortamda fsck komutuyla diskinizi daha ayrıntılı bir şekilde kontrole başlıyorsunuz…
Normal şartlarda en fazla 1 saat sürebilecek bu işlem, 1 günü aşan bir süre devam ediyor… (Ve tabii siz işlem takibi için o geceyi datacenter’da sabahlamış oluyorsunuz.)
Sabah müşteriniz telefon etmiş ve makinesine ait hiç bir yedek tutmadığını söylediğinde komutayı toptan devalıp, sistemin yeniden kurulması safhasında gerekecek tüm dataların yedeklerini almak gibi planlar aklınızdan geçmektedir… (Ki o sırada müşteri, datalarının hayati önlem taşıdığından dem vurmaktadır, büyük olasılıkla…)
Bu kısa soluklu bu telefon görüşmesinin ardından, benim bu yazıyı yazmamdaki asıl amaç olan Knoppix CD’sini söz konusuyu makineye takıyoruz…
Knoppix boot ekranında size hangi seçeneklerle açılmasını istediğini sormak için duracaktır. Buraya knoppix text yazıp, enter tuşuna basmamız durumunda KDE/Gnome veya benzeri bir X ortamına gerek duymadan sadece konsol ekranı açılacaktır. (Evet, siyah rengini seviyoruz!)
Bundan sonra diske erişmek için kullanacağımız komutlar sırasıyla;
Makinedeki diskleri görüntülemek için;
fdisk -l
/dev/sda1 disk bölümünü bağlamamız (mount) için öncelikle bir dizin oluşturuyoruz;
mkdir /mnt/sda1
Mount ediyoruz;
mount /dev/sda1 /mnt/sda1
Bu aşamada eğer herhangi bir hata almadıysanız, şanslısınız. Mount etme sırasında diskle ilgili bir hata almanız durumunda, e2fsck /dev/sda1 komutuyla fsck’nin çalışmasını sağlıyoruz. Ancak! Size ilk soru olarak Y/N sorusu soracaktır, buraya hayır (N) diyerek işlemi durduruyoruz.
Ardından; önümüzde 2 seçenek var.
1. Knoppix’e bir IP vererek, uzaktan erişimi açarak (dolayısıyla erişiemediğiniz asıl makineye) uzaktan erişebilirsiniz veya chroot /mnt/sda1 komutuyla o sisteme root olarak giriş yapabilirsiniz.
(Buraya kadar kısmı yaptığınızda, makinesinin root parolasını unutan pek akıllı müşterileriniz olduğunda, onlara makineye fiziksel erişiminiz olduğu zamanlarda Knoppix ile root parolasını passwd komutuyla sıfırlayabilirsiniz.)
Knoppix’e uzaktan erişim için;
1. /etc/network/interface dosyası düzenlenmeli.
2. passwd ile bir root parolası belirlenmeli.
3. SSH servisi açılmalı.
chroot ile de sisteme giriş yaptıktan sonra varsın dosyaları yedekleme…
